Quyền chọn bán cổ phiếu (put của cổ phiếu) cho phép người mua quyền chọn chống lại rủi ro do giảm giá chứng khoán. Ví dụ, một người trong ban lãnh đạo của công ty T. được công ty trả lương bằng cổ phiếu và hiện nay đang sở hữu 5000 cổ phiếu. Giá của cổ phiếu này trên thị trường là 500 triệu đồng. Cá nhân này có thể chống lại rủi ro giảm giá bằng cách mua quyền chọn bán các cổ phiếu.

Quyền chọn bán cổ phiếu T. cho phép người này có quyền bán cổ phiếu với mức giá ấn định trước, nghĩa là bán được cổ phiếu ít nhất theo mức giá thực hiện của quyền chọn vào ngày đến hạn. Như vậy, nhà đầu tư mua quyền chọn bán cổ phiếu T. với giá thực hiện là 500 triệu đồng, ngày đến hạn là một năm sau. Giá của quyền chọn là 5 triệu đồng. Do đó, để bảo hiểm cho 500 cổ phiếu T. của mình (có giá trị hiện tại là 500 triệu đồng), nhà đầu tư phải trả một khoản phí là 5 triệu đồng.

Việc mua quyền chọn bán cổ phiếu được coi như mua bảo hiểm kỳ hạn cho một loại tài sản nào đó. Giả sử ngoài số cổ phiếu trên, nhà đầu tư còn sở hữu một căn hộ có giá thị trường là 500 triệu đồng. Mặc dù không thể thực hiện quyền chọn bán căn hộ để tránh nguy cơ giảm giá theo biến động của thị trường, nhà đầu tư vẫn có thể thực hiện các bảo hiểm thiệt hại vật chất khác cho căn hộ, như tham gia hình thức bảo hiểm hỏa hoạn. Ví dụ, chủ căn hộ phải trả một khoản phí bảo hiểm là 1 triệu đồng cho toàn bộ giá trị bảo hiểm của căn hộ là 500 triệu đồng.

Giữa hợp đồng quyền chọn bán và hợp đồng bảo hiểm có những điểm giống nhau cơ bản. Hợp đồng bảo hiểm đảm bảo đối với thiệt hại về giá trị của căn hộ khi gặp cháy nổ trong thời gian một năm. Còn quyền chọn đảm bảo cho nhà đầu tư chống lại những mất mát về giá trị tài sản khi giá cổ phiếu giảm trong thời hạn một năm.

So sánh sự giống nhau giữa hợp đồng bảo hiểm và quyền chọn bán

            Hợp đồng bảo hiểm Quyền chọn bán

Tài sản được bảo hiểm        Căn hộ            5.000 cổ phiếu

Giá trị hiện tại của tài sản   500 triệu đồng          500 triệu đồng

Thời gian bảo hiểm 1 năm 1 năm

Phí bảo hiểm             1 triệu đồng   5 triệu đồng

            Trong hợp đồng bảo hiểm, người tham gia bảo hiểm có thể giảm phí bảo hiểm bằng cách chấp nhận một mức miễn thường. Ví dụ, nếu hợp đồng có mức miễn thường là 50 triệu đồng, người tham gia bảo hiểm sẽ phải gánh chịu phần thiệt hại trong phạm vi mức tiền này, và công ty bảo hiểm chỉ chi trả đối với giá trị thiệt hại vượt quá số tiền đó. Việc quy định mức miễn thường trong hợp đồng bảo hiểm này làm giảm lợi ích của người được bảo hiểm, và do vậy làm giảm giá thị trường của hợp đồng (tức là giảm phí bảo hiểm phải trả). Còn trong trường hợp thực hiện quyền chọn bán cổ phiếu, nhà đầu tư có thể giảm chi phí bảo hiểm đối với cổ phiếu của mình bằng cách đưa ra mức giá thực hiện thấp hơn 100.000 đồng. Nếu giá hiện hành của cổ phiếu là 100.000 đồng thì nhà đầu tư có thể chấp nhận quyền chọn bán với giá thực hiện là 95.000 đồng, và như vậy người này sẽ phải chịu mất 5.000 đồng trong trường hợp giá cổ phiếu giảm. Bằng cách sử dụng quyền chọn bán với giá thực hiện thấp hơn, nhà đầu tư đã làm tăng mức miễn thường và do đó làm giảm chi phí của hợp đồng.