Phân luồng giao thông hàng, người trên khu đất nhà máy
Trong một nhà máy, quá trình sản xuất - kinh doanh thường hình thành hai luồng giao thông khác nhau :
Luồng hàng được hình thành do dòng vận chuyên hàng hoá, nguyên vật liệu vào, ra ;
Luồng người được hình thành do sự đi lại của người làm việc khi đến xí nghiệp và liên hệ qua lại giữa các nhà xưởng.
Xây dựng phân luồng giao thông trong nhà xưởng là một biện pháp cần thiết để bảo đảm sự hợp lý tối đa trong sản xuất, quản lý, sử dụng và an toàn tạo động.
Về nguyên tắc, luồng người, luồng hàng phải được tổ chức rõ ràng, ngắn gọn, không trùng lặp lộn xộn, cắt nhau, tiếp nối tốt với các đường giao thông bôn ngoài, đến tận nơi cần thiết. Luồng người, luồng hàng nên độc lập với nhau, tốt nhất luồng hàng nên bố trí phía sau, luồng người phía trước. Trong trường hợp hai luồng này cắt nhau, ảnh hưởng nhau khá nhiều, cần làm cầu vượt hoặc tuyến đi qua.
Giảm giá thành sử dụng đất, nâng cao mật độ xây dựng nhà xưởng
Giảm giá thành đất đai xây dựng nhà xưởng là một trong những yêu cầu quan trọng trong xây dựng độ thị nói chung và xây dựng công nghiệp nói riêng. Có nhiều phương pháp để có thể giảm giá thành đất. nâng cao mật độ xây dựng trên khu đất nhà xưởng công nghiệp. Trong thực tế có bốn giải pháp chủ yếu để đạt được điều đó :
Hợp khối nhà và công trình: Lúc này các nhà xưởng và công trình có đặc điểm sản xuất, vệ sinh, có các thông số xây dựng giống nhau hoặc ít ảnh hướng lẫn nhau; có chế độ vi khí hậu bên trong tương tự nhau... có thể được hợp khối trong một mái nhà.
Khi hợp khối như vậy, thông thường cho phép giảm giá thành xây dựng một số lượng lớn các hạng mục công trình nhà xưởng, vì vậy có thể tiết kiệm đất chi phí cho xây dựng xí nghiệp. rút ngắn mạng lưới đường giao thông, đường ống kỹ thuật do đó mật độ xây dựng của xí nghiệp được tăng lên
Các giải pháp nâng cao mật độ xây dựng – tiết kiệm đất
a- Hợp khối các nhà sản xuất có đặc điểm giống nhau trong trong những ngôi nhà lớn hơn; b- chọn hình dạng mặt bằng đơn giản ( hợp khối hai xí nghiệp có mặt bằng phức tạp thành một xí nghiệp có mặt bằng đơn giản); c- nâng cao mật độ xây dựng bằng con đường nâng tầng; d- sử dụng đơn nguyên diển hình – thống nhất.
Lựa chọn hình dáng mặt bằng nhà. Công trình đơn giản - nếu công nghệ sản xuất cho phép - để hạn chế khả năng chiếm đất.
Tăng số tầng nhà. Nếu điều kiện công nghệ cho phép nên thay nhà một tầng thành nhà nhiều tầng, nhờ vậy sẽ tiết kiệm được rất nhiều đất, nâng cao mật độ xây dựng, đặc biệt khi xây dựng xí nghiệp trong khu dân cư, nơi hiếm đất đai.
Sử dụnh các đơn nguyên diển hình - thống nhất để tổ hợp mặt bằng - hình khối xưởng, hoặc xí nghiệp để giảm chi phí sử dụng đất, đường sá, đường ống kỹ thuật, tăng khả năng công nghiệp hóa xây dựng, giảm tối đa chi phí đầu tư xây dựng xí nghiệp.
Môdun hoá khu đất xây dựng trên mặt bằng nhà xưởng công nghiệp
Thông thường khu đất các xí nghiệp được chia ra thành các dải đất hoặc ô đất bởi các đường giao thông. Trên mỗi ô đất đó được bố trí một hoặc nhiều công trình nhà xưởng. Để tiện cho việc điều phối kích thước các ô đất đó, trước khi tiến hành quy hoạch, cần phải môđun hoá khu đất theo một hệ thống kích thước thống nhất ( ví dụ : 6 x 6m ). Nó là tiền để cho sự sắp xếp có trật tự quần thể công trình, bảo đảm một cơ cấu tổ chức không gian hợp lý, thống nhất hoá và điển hình hoá các giải pháp kỹ thuật của các toà nhà sản xuất, mặt bằng tổng thể và tăng nhanh tốc độ xây dựng.
Giới thiệu một phương án quy hoạch tổng mặt bằng một xí nghiệp theo nguyên tắc môđun hóa khu đất xây dựng trên cơ sở lưới mốđun 6 x 6m hoặc 12 x 12m.
Môđun hóa khu đất xây dựng nhà xưởng
a) Sơ đồ môdun hóa khu đất và giải pháp điều phối môdun ; b/ Lưới môdun chi tiết cho một khu đất xây dựng xí nghiệp; c) ứng dụng lưới môdun đó quy hoạch tổng thể mặt bằng nhà máy hóa chất;
Việc mở rộng và phải triển xí nghiệp trong tương lai là một vấn đề cần chú ý khi nghiên cứu đầu tư sản xuất ban đầu cũng như khi quy hoạch tổng mặt bằng ., nhằm hạn chế việc loại bỏ, đập phá hoặc cải tạo lớn các công trình, nhà cửa, đường sá, mạng lưới kỹ thuật, v.v... làm tăng giá thành đầu tư xây dựng nhà xưởng, làm hỏng cơ cấu không gian kiến trúc đã được xác định... Muốn vậy, trong giai đoạn đầu của công việc thiết kế. Kiến Trúc sư cần chú ý đến phương án dự trữ đất để mở rộng nhà xưởng hoặc xí nghiệp sau này, nhằm tăng công suất sản xuất của xí nghiệp trong tương lai - một vấn để thường được dự tính trước.
Những khu đất dự trữ này - về nguyên tắc - Thường không được làm ảnh hưởng, đến giai đoạn xây dựng ban đầu của xí nghiệp.
Bảo đảm sự phân kỳ xây dựng và hoàn thành giải pháp kiến trúc đã được xác định của từng giai đoạn
Theo nguyên tắc này, khu đất xây dựng xí nghiệp phải được phân Thành những khu vực cố định hướng theo từng thời kỳ xây dựng khác nhau theo liên trình phát triển sản xuất của xí nghiệp.
Như vậy. trong eiai đoạn thiết kế ban đầu, kiến trúc sư không những phải có một tầm nhìn bao quát về tổ chức sản xuất , quy hoạch không gian kiến trúc của xí nghiệp, mà còn phải có đầu óc tổ chức xây dựng, nhờ đó tránh được sự lộn xộn và thiếu thống nhất trong quá trình xây dựng và tổ hợp không gian - mặt bằng của cả quần thể kiến trúc xí nghiệp trước và sau khi phát triển sản xuất.
Toàn cảnh một nhà máy cơ khí chế tạo máy được thiết kế hoàn chỉnh