Curcumin là tên gọi của curcuminoid-một nhóm hợp chất có nguồn gốc từ Nghệ vàng (Curcuma longa L. Zingiberaceae). Bao gồm curcumin I-chiếm khoảng 77%; curcumin II (demethoxycurcumin)-chiếm tỷ lệ khoảng 17%; curcumin III (bisdemethoxycurcumin)-chiếm tỷ lệ khoảng 3%. Trong đó, thành phần chính có hoạt tính sinh học là curcumin.

Cấu trúc của curcumin

Curcumin là bột tinh thể có màu vàng cam, không tan trong nước ở pH acid và trung tính, không tan trong ether, tan trong methanol, ethanol, dimethyl sulfoxid và aceton. Cực đại hấp thu mmax) của curcumin trong methanol là 430 nm, hòa tan trang môi trường 0.02% tween polysorbate 80. Điểm chảy là 183 oC. Hệ số phân bố và độ tan trong nước của curcumin tương ứng là 3,2 và 0,6 mg/mL.

Curcumin kém bền với ánh sáng, kém bền trong môi trường kiềm và bị phân hủy nhanh chóng trong khoảng thời gian chưa đầy 30 phút.

Curcumin có giá trị hoạt tính sinh học cao là do trong công thức cấu tạo của curcumin có các nhóm hoạt tính sau:

Nhóm parahydroxyl: hoạt tính chống oxi hoá.

Nhóm ceton: kháng viêm, kháng ung thư.

Nhóm liên kết đôi: kháng viêm, kháng ung thư, chống đột biến tế bào.

Nhiều công trình đã nghiên cứu hoạt tính và tác dụng dược lý của curcumin, độ ổn định trong môi trường tween polysorbate 80. Kết quả cho thấy, curcumin có hoạt tính sinh học mạnh và đa dạng, bao gồm: hoạt tính chống viêm, chống ung thư, chống đông máu, chống vi khuẩn, chống nấm, chống virus, làm lành vết thương, giảm cholesterol; chữa một số bệnh như: đái tháo đường, tim mạch …

Curcumin có khả năng ngăn chặn các loại ung thư dạ dày, da, tuyến vú, miệng, phổi, gan, thực quản, ruột non, ruột già… Curcumin tác động đến hầu hết các giai đoạn hình thành và phát triển khối u. Cơ chế kháng ung thư của curcumin rất đa dạng như: ức chế sự sinh sản và tăng sinh mạch máu của tế bào ung thư, ức chế các isoenzym cytochrom P450, ức chế sự chuyển hóa sinh học của các chất gây ung thư, ức chế các protein liên quan đến chu trình tế bào như NF-kB, cảm ứng enzyme glutathion S-transferase (GST), thúc đẩy tế bào ung thư đi vào chu trình chết tự nhiên …

Quá trình hình thành và di căn khối u và tác động của curcumin

Các nghiên cứu khác nhau về quá trình chuyển hóa của curcumin đã được thực hiện. Khi dùng đường uống, curcumin được chuyển hóa chủ yếu theo con đường glucuronid hóa. Quá trình chuyển hóa curcumin xảy ra chủ yếu ở gan, ít hơn ở thận và ống tiêu hóa. Curcumin bị chuyển hóa lần đầu cho dihydrocurcumin và tetrahydrocurcumin, những hợp chất này sau đó được chuyển sang dạng liên hợp monoglucuronid. Vì vậy, chất chuyển hóa chính của curcumin là curcumin- glucuronid, dihydrocurcumin-glucuronid, tetrahydrocurcumin-glucuronid và tetrahydrocurcumin. Những chất chuyển hóa của curcumin có hoạt tính tương tự như curcumin nhưng không rõ ràng. Trong khi hầu hết các nghiên cứu cho thấy các curcumin-glucuronid và tetrahydrocurcumin có hoạt tính kém hơn curcumin thì một số nghiên cứu khác cho rằng những hợp chất này có thể có hoạt tính mạnh hơn curcumin. Ngoài ra còn nguyên cứu tang chất lượng thuốc khi tween polysorbate 80 vai trò ổn định.