Từ xưa đến nay, ông cha vẫn thường căn dặn chúng ta sống phải biết ơn, tôn trọng những người đã tạo ra thành quả cho ta hưởng. Điều đó thể hiện rõ trong câu tục ngữ:
“Ăn quả nhớ kẻ trồng cây”.
Câu tục ngữ như một lời khuyên đối với chúng ta. Bằng cái hình ảnh ẩn dụ “ăn quả” kẻ trồng cây” mà ta có thể dễ dàng nhận thấy cả 2 ý nghĩa của nó. Xét về nghĩa đen, thì “quả” là cái thơm ngon nhất của cây, kết tinh sự tinh khiết qua thời gian. Vì vậy khi ăn một trái quả thơm ngon thì ta phải nhớ tới những người đã trồng ra cây đó. Còn về nghĩ bóng thì “ăn quả” là hình ảnh nói về những người hưởng thành quả, còn “trồng cây” là hình ảnh nói về những người làm ra thành quả cho người hưởng thụ. Câu tục ngữ nhắc nhở con người sống cần có lòng biết ơn. Khi được hưởng một thành quả nào đó, cần phải trân trọng công lao của những người đã tạo ra nó. Từ xa xưa, ông cha ta đã thể hiện lòng biết ơn qua việc thờ cúng tổ tiên, hay các lễ hội tưởng nhớ công ơn của những bậc anh hùng có công với đất nước. Đến ngày hôm nay, lòng biết ơn còn thể hiện qua các hành động nhỏ bé nhưng rất ý nghĩa. Lời cảm ơn khi nhận được sự giúp đỡ của người khác. Các cuộc viếng thăm những bà mẹ Việt Nam anh hùng. Nhưng ngược lại, đối với những người “ăn cháo đá bác” vô ơn bội nghĩa, sẽ được người đời khinh bỉ, xa lánh, không ai giúp đỡ từ đó sẽ trở nên cô độc, tăm tối.
Như vậy, câu tục ngữ “Ăn quả nhớ kẻ trồng cây” đã giúp mỗi người nhận ra được bài học quý giá. Lòng biết ơn sẽ giúp chúng ta sống tử tế và tốt đẹp hơn.