Nghiên cứu kinh tế công cộng có thể chia làm ba loại:
Tìm hiểu những hoạt động nào khu vực công cộng tham gia, và những hoạt động đó được tổ chức như thế nào. Sự phức tạp trong những hoạt động của chính phủ lớn đến mức khó đánh giá được tổng chi tiêu của chính phủ là bao nhiêu và chi vào đâu.
Chỉ riêng tài liệu về ngân sách chính phủ liên bang ở Hoa Kỳ đã có độ dày trên 1.000 trang, và trong phạm vi ngân sách, không thể phân loại các hoạt động.
Một số hoạt động do nhiều cơ quan cùng thực hiện. Ví dụ việc nghiên cứu được cấp ngân khoản thông qua Bộ Quốc phòng, Quỹ khoa học quốc gia (NSF), các Viện quốc gia về sức khỏe, Cục quốc gia hàng không và vũ trụ (NASA), và một số cơ quan khác. Lại có một cơ quan là vụ sức khỏe và phục vụ con người thực hiện nhiều hoạt động, trong đó có những hoạt động ít liên quan đến nhau.
Hơn nữa – như chúng tôi đã nêu – thuế và chi tiêu được thực hiện ở nhiều cấp khác nhau: Ở một số nơi, cá nhân không chỉ nộp thuế bang và liên bang, mà còn nộp các thuế khác cho huyện, thị, cho các cơ quan cấp thoát nước và một loạt thuế để hỗ trợ thư viện.
Tìm hiểu và dự đoán trước những hậu quả mà các hoạt động của chính phủ có thể gây ra. Khi đánh thuế một công ty, ai là người phải chịu thuế? Chưa hẳn là thuế chỉ làm giảm lợi nhuận của công ty. Mà chắc chắn là ít nhất một phần thuế đó được chuyển cho người tiêu dùng phải chịu qua việc giá cả tăng cao hơn, hoặc có thể chuyển qua cho công nhân viên vì tiền công bị giảm. Khi chính phủ thông qua một quy định về thuế kiểm soát tiền cho thuê nhà, thì hậu quả lâu dài sẽ là gì? Những người thuê nhà về lâu dài có lợi không? Việc chính phủ thay đổi tuổi nghỉ hưu sẽ có hậu quả gì về an ninh xã hội? Hậu quả của việc thu học phí ở các trường cấp bang? Của việc chữa bệnh không mất tiền đối với người có tuổi?
Chúng tôi đã lưu ý rằng hậu quả của chính sách của chính phủ thường rất khó đánh giá một cách chính xác. Luôn luôn có sự tranh cãi những hậu quả đó là gì. Thực vậy, ngay cả khi chính sách được thực hiện vẫn thường còn các tranh cãi về tác dụng của nó. Trong cuốn sách này, chúng tôi sẽ có gắng không chỉ trình bày các mặt của một số tranh luận, mà còn giải thích tại sao sự không nhất trí lại dai dẳng như vậy, và tại sao lại khó giải quyết những vấn đề quan trọng đó.
Đánh giá các phương án chính sách. Để làm được việc này, chúng ta không chỉ cần hiểu biết hậu quả của các phương án chính sách mà còn cần đưa ra những tiêu chuẩn đánh giá. Trước hết, chúng ta phải hiểu được mục tiêu chính sách của chính phủ, sau đó hiểu được mức độ cụ thể đáp ứng được (hoặc hầu như đáp ứng được) các tiêu chuẩn đó.
Như thế cũng vẫn chưa đủ. Nhiều đề nghị có tác dụng khác đối với dự kiến, và do đó cần biết cách dự đoán những hậu quả khác và phải đánh giá được chúng